Een heel eind

In mijn hoofd lijken uiteinden van continenten op elkaar. Zo denk ik bij Alaska aan cafés zoals hier in Punta Arenas. Ik zag hier net voor de 2e keer een man (net een eskimo) zich staande houden in de deuropening van een schimmige kroeg met kerstverlichting. Midden op de dag ladderzat. Het leek of hij nauwgezet zijn stap over de drempel naar buiten aan het overwegen was.

Vooral in Ushuaia wordt benadrukt dat je het eind van de wereld hebt bereikt. Het wordt ook wel ´Puerto del fin del mundo´ genoemd. Maar als ik uit het raam keek in de meest zuidelijke stad op aarde, vanuit het enige gebouw met 4 etages in het centum, zag ik het Beagle Kanaal met aan de overkant de besneeuwde bergtoppen van Chili.
Voor US$ 70 kon je erheen. Het eind van de wereld voorbij. Er zijn alleen ´no regular sailings´ en geen officiële grensovergangen. Vanuit datzelfde raam zag ik dat het op de langste dag van het jaar in het Zuiden niet donker wordt. Mijn kompas wees precies naar het punt waar het het lichtst bleef. De 175 verlichte raampjes van een groot wit cruiseschip werden verdubbeld in het rimpelloze water en de 50.000 bewonders van Ushuaia deden ook al vroeg hun lichten aan. De slechts 2 tvzenders en 1 enkele ontvangbare radiozender verraden hoe zuidelijk de stad ligt. Maar de levendigheid van het stadje doet anders vermoeden.
Voor mij was Rio Gallegos, dat een paar 100 km noordelijker ligt, het eind van de wereld. Omdat de bus naar Ushuaia soms vol zit, overnacht daar zo nu en dan iemand van buiten. Het rechthoekige stadje straalt verloren hoop uit. Bij het busstation is een meertje aangelegd en omdat waarschijnlijk daarom horden toeristen zijn beloofd, is er een soort puntig Zwitsers chalet tegenaan gebouwd met een mooi uitzicht op het meer, dat nu half leeggelopen lijkt waardoor illegaal gedumpte autobanden de lage oevers sieren. Als je rechtdoor blijft lopen in Rio Gallegos kom je vanzelf bij de rivier Gallegos die bijna in de baai Ultima Esperanza (Laatste Hoop) aan de Chileense kant van het continent ontspringt. Bij eb ontstaat een strand van stenen en schuimt de rivier over drijfzand. Een roodgele boot verstoort de bruine en grijze tinten die - toen wij er waren - onzichtbaar overliepen in de mistige lucht waar af en toe de zon een beetje doorbrak. De roze en zwarte stenen waarmee een degelijke boulevard is aangelegd, waren zo schoon dat je je niet kan voorstellen dat er wel eens iemand over flaneert. Op een lege parkeerplaats lagen lege bierflessen. Terug in het centrum eisten havenarbeiders in vuile blauwe pakken ´een oplossing´ (queremos una solucion) door autobanden in de fik te steken. De versierde kerstboom bij het park verdween in de rook van smeulend rubber. De stank maakte van een wandelingetje door het park een wedstrijdje wie-het-langste-zijn-adem-in-kan-houden.
Aan het eind van de stad roestten vijf opgebaarde stoomlocomotieven weg op een terrein waar alleen nog karkassen stonden van wat ooit fabrieken waren. Ik zag voor me hoe deze locomotieven wagons door de oneindige vlakte van Patagonië trokken, achtervolgd door cowboys, en hoe de mensen erin naar de einder staarden en verlangend uitkeken naar het eindstation Rio Gallegos; mijn eind van de wereld.