Landbouwplastic

Een van de dingen waar je in reisgidsen voor wordt gewaarschuwd, is drinkwater. Wij drinken water uit flessen, maar ook daar moet je een beetje voor oppassen. Een paar dagen geleden kocht ik in één van de winkeltjes op het busstation in Carahue 2 rollen wc-papier en 1,5 liter water met prik van een merk dat ik nog niet eerder gezien had. Iets met een ijsbeer.
Waarschijnlijk was die fles nagevuld en werd hij mij als nieuw verkocht. De verkoper was alleen vergeten dat hij die fles ook al een keer gebruikt had om zijn olie op peil te brengen. Ik had 1 slok nodig om daar achter te komen.
Zo kwam het dat ik later die dag trillend en zwetend op een bed van stro vocht tegen een opspelende maag, terwijl Astrid met onze gastheer en zijn dochter de koeien van het land haalde. Naast mij brandde een vuurtje met zwartgeblakerde theepotten en pannen er omheen. De rook verdween door de 2 gaten aan de voor- en achterkant in de nok van de rieten hut.
We waren te gast op het eiland Llepu in het Budi-meer, 600 km onder Santiago. Een paar jaar geleden is er een `asociación` opgericht om de Mapuche-cultuur in stand te houden. Ik denk dat deze asociación de eilandbewoners in het Budi-meer heeft wijsgemaakt dat hun land uitermate geschikt is voor `agro-toerisme`. (Wie bedenkt dat soort woorden?!) Wij waren respectievelijk de 2e en 3e buitenlandse toerist in 3 jaar die het eiland bezochten. De 1e was de in Barcelona wonende Duitse Christina, die er een week eerder was. Zij maakte ons enthousiast met verhalen over de castratie van stieren en dat die stierenballen `s avonds als diner geserveerd werden. Inmiddels weten wij ook van hoed en rand als het gaat om agro-toerisme.
Die nacht kotste ik in etappes mijn maag leeg. Zelfs de plastic Nationale Nederlanden-tas met de opdruk "Wat er ook gebeurt" moest eraan geloven. Even daarvoor hoorde ik Astrid nog binnenkomen die heel blij vertelde over de rode lucht en over de 6-jarige Camelita die zò goed de geluiden van haar vader nadeed dat de kleine kudde in een mum van tijd aan de andere kant van het eiland stond. Ik zag dat de kleine Camila en haar vader ook in de hut stonden met hun gezichten verlicht door het vuur. Ik kreeg thee en brood met ei die later die nacht als één vloeibare substantie in de oranje tas verdwenen.
De volgende ochtend werd mijn slappe lichaam aangesterkt met droog brood en liters zoete maté. De beker met `bombilla` deelde ik met de gastvrouw die 2 stukjes blinkend goud tussen haar voortanden had. Astrid ontbeet met brood met zelfgemaakte kaas en poederkoffie die werd gemengd met verse, handgemolken koeiemelk. Alleen de frambozenjam kwam niet van eigen land, maar uit Puerto Dominguez waar elke donderdag een pont naartoe vaart.
Wij kwamen aan op een dinsdag en dan is het eilandje met 11 bewoners veel moeilijker te bereiken. Je moet vanuit Temuco een paar keer overstappen om met de bus Puerto Saavedra te bereiken. Daar stap je uit in het centrum (oppassen dat je er niet voorbij rijdt). In de `almacen` (meer een garage met een toonbank dan een klein supermarktje) vraag je naar Don Orlando. Een klein alcoholistje brengt je vervolgens voor 150 pesos in contact met iemand die je naar de dichtstbijzijnde oever kan brengen. Dat ging bij ons bijna mis omdat de auto het begaf. De bestuurder vroeg wanhopig zelfs de moeder van god om hulp. "Madre Dios!", zei hij herhaaldelijk. Nadat hij flink wat onderdelen uit de motor had gehaald en ook mijn hulp en die van enkele passanten niet mocht baten, gaf hij de moed op. Uit verveling startte hij na een tijdje nog één keer. Zijn auto deed het weer. Daarna glimlachte de chauffeur bij elk heuveltje waar we overheen reden alsof hij net zo verbaasd was als ik dat we de oever zouden bereiken.
Maar goed, àls je dan bij die oever aankomt en 3 keer toetert dan zie je in de verte op Isla Llepu een roeibootje in beweging komen dat je komt ophalen. De kleine Camila zit dan met haar hoedje op de voorplecht en Sr. Vicente Nahuel roeit.

Na het ontbijt gingen we geen stieren castreren maar bezochten wij de moeder van Vicente. Zij hoedt kippen en ganzen en bereidde voor ons een aardappel-doperwtensoep met kruidenthee. Boven de eettafel hingen een poster van Sneeuwwitje en één met de aankondiging van de wet tegen discriminatie van `los indigenos` uit 1993. Daarna liepen we nog even langs wat andere familieleden en het hoogtepunt van de dag was het tafereel waarin het door de asociación beschikbaar gestelde landbouwplastic in stukken van 32 meter werd verdeeld. Wij keken toe vanuit een houten kar die door 2 gecastreerde stieren op zoek naar vers gras steeds verder een heuveltje opgetrokken werd.
Pas tegen zessen roeiden we weer richting Llepu. Daar werd een broodmaaltijd geserveerd terwijl een ander eilandbewonder met zijn kar met hooi de eettafel voor het huis passeerde. Met zijn roeiboot kwam Juan van een eiland verder een brief brengen. Hij at ook mee. Tegen negenen aten we voor de vierde keer. Mijn maag kon de vette kip met aardappelen goed verdragen. Eén dag op het platteland en mijn zwakke lijf was hersteld. Na het eten moesten de koeien naar de andere kant. Ook de lucht werd weer langzaamaan rood.
In onze hut (een zoganaamde `ruka` waar Mapuche-indianen vroeger in woonden) werd het vuur aangestoken. Toen mochten we gaan slapen. De volgende dag werden we vroeger gewekt, zodat we het melken van de koeien niet zouden missen.